Gwarancja bankowa a gwarancja ubezpieczeniowa
Gwarancja bankowa, jak i gwarancja ubezpieczeniowa mają ten sam cel – zabezpieczenie beneficjenta w razie powstania wypadku gwarancyjnego. Czy mamy do czynienia z zabezpieczeniem wadium, należytego wykonania umowy, usunięcia wad i usterek czy też zwrotu zaliczki – ustawa Prawo Zamówień Publicznych (PZP) dopuszcza zarówno gwarancję bankową, jak i gwarancję ubezpieczeniową.
Każde z tych rozwiązań pozwala firmie, która musi wnieść zabezpieczenie, na uniknięcie blokowania własnych środków. Dla inwestora/zamawiającego publicznego są to tożsame formy. U inwestorów prywatnych zdarza się, że preferowane są gwarancje bankowe. Z czego to może wynikać – przedstawimy w naszym porównaniu.
DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ: Czym jest gwarancja ubezpieczeniowa?
JAKIE SĄ GŁÓWNE RÓŻNICE DLA FIRMY, KTÓRA KORZYSTA Z GWARANCJI UBEZPIECZENIOWEJ VS GWARANCJI BANKOWEJ?
Gwarancja bankowa wchodzi w ciężar zaangażowania kredytowego
Niejednokrotnie słyszeliśmy od naszych klientów, że duże zaangażowanie w zakresie gwarancji bankowych stanowiło problem w momencie ubiegania się o finansowanie.
Koszt gwarancji bankowej vs gwarancji ubezpieczeniowej
Koszt gwarancji bankowej – podobnie jak gwarancji ubezpieczeniowej – uzależniony jest od wielu czynników.
Co do zasady – im firma osiąga większe obroty, ma dłuższy staż na rynku i pozytywne wskaźniki – tym może liczyć na lepsze stawki. W przypadku podmiotów osiągających setki milionów obrotów zdarza się, że gwarancje bankowe mają niższe stawki w porównaniu do ubezpieczeniowych.
Widzimy jednak, że inaczej to wygląda w przypadku firm do kilkudziesięciu milionów, gdzie często gwarancje ubezpieczeniowe mogą być znacznie bardziej konkurencyjne cenowo. Mamy sporo firm w obsłudze o obrotach 20-50 mln zł ze stawkami na poziomie 1,2-1,4% od sumy gwarancyjnej w skali roku.
Jak wygląda ocena scoringowa pisaliśmy tutaj.
Maksymalny okres obowiązywania gwarancji bankowej i gwarancji ubezpieczeniowej
W przypadku firm o krótkim stażu uzyskanie gwarancji bankowej na okres 8-9 lat stanowi problem. W przypadku gwarancji ubezpieczeniowej jeżeli firma ma zamknięte 3 lata obrachunkowe (dla części ubezpieczycieli – 2 lata), to może liczyć na oferty z okresem obejmującym nawet 10 lat (w ramach gwarancji łączonej, a nie wyłącznie samych usterek, w przypadku gwarancji usterkowych 10 lat – zazwyczaj ubezpieczyciele będą wymagać wniesienia dodatkowego zabezpieczenia).
Są również ubezpieczyciele, którzy podobnie jak banki uzależniają maksymalne okresy obowiązywania gwarancji od stażu na rynku. Jeden z ubezpieczycieli oferuje maksymalny okres jako ½ okresu, jaki firma istnieje na rynku.
Treść gwarancji bankowej a gwarancji ubezpieczeniowej
Należy rozpatrywać te kwestie pod kątem dwóch aspektów:
- Wygoda korzystania z danego rozwiązania.
- Zagrożenia wynikającego z danego rozwiązania.
Standardowa treść gwarancji bankowej jest mało restrykcyjna. Sprawia to, że uzyskanie akceptacji takiej treści zazwyczaj jest szybkie i bezproblemowe. Zdarzają się jednak również uwagi do gwarancji bankowych i zmiany w treści, zwłaszcza dla klientów „niekorporacyjnych”, gdzie wprowadzenie sugerowanych zmian bywa problematyczne. Spotykaliśmy się z sytuacjami, gdzie banki odmawiały wprowadzania zmian do standardowych wzorów. Ale banki nie są tutaj odosobnione – robią tak również niektórzy ubezpieczyciele w przypadku klientów o obrotach poniżej 20-50 mln zł. A zatem zarówno dla inwestora, jak i dla wykonawcy na pierwszy rzut oka jest to dobre rozwiązanie.
Inwestor ma gwarancję bankową, która nie ogranicza w treści odpowiedzialności gwaranta, a wymogi formalne są ograniczone do minimum (często wystarczy samo oświadczenie).
Jest też druga strona medalu – brak ograniczeń odpowiedzialności gwaranta, minimum wymogów formalnych sprawia, że uzyskanie wypłaty z takiej gwarancji jest szybkie i proste. I co do zasady taki jest cel gwarancji bankowej czy gwarancji ubezpieczeniowej. Liczne wyroki sądów zakładają, że forma gwarancji bankowej/ubezpieczeniowej ma być tak pewna, jak środki na koncie zamawiającego, które zostały wpłacone w formie kaucji gotówkowej.
Jeżeli jako generalny wykonawca firma żąda zabezpieczenia należytego wykonania umowy od swoich podwykonawców – gwarancja bankowa może być bardzo dobrym wyborem (choć i tak sugerujemy jej weryfikację przez obsługującego firmę brokera lub prawnika, który zna tę tematykę).
W sytuacji, kiedy firma wnosi zabezpieczenia na rzecz inwestora, zamawiającego – im bardziej restrykcyjna treść gwarancji, tym lepiej.
W przypadku gwarancji ubezpieczeniowej standardowe wzory większości ubezpieczycieli ograniczają ich odpowiedzialność, czasami znacznie. Bywają zapisy, że gwarant/ubezpieczyciel nie odpowiada za kary umowne, za odsetki albo suma gwarancyjna ulega zmniejszeniu proporcjonalnie do wykonalnych prac (sic!). Zapis o proporcji sprawia, że wezwania z gwarancji kończyły się wypłatami 2-50% od wartości roszczenia.
Oczywiście takie zapisy nie będą akceptowane przez największych inwestorów w Polsce czy duże korporacje, ale w przypadku mniejszych zamawiających – bywa już różnie. Ostatni rok (2022) pokazał nam dobitnie, że im więcej ograniczeń i wymogów formalnych – tym więcej szans na uchronienie naszych klientów przed wypłatą z gwarancji, zwłaszcza w sytuacji nadużycia celu gwarancji czy wręcz próby wymuszenia.
SPRAWDŹ TEŻ: Wezwanie z gwarancji ubezpieczeniowych – co robić?
Podsumowanie
Gwarancja bankowa, jak i gwarancja ubezpieczeniowa mają swoje mocne i słabe strony. Nie można jednoznacznie wskazać, które rozwiązania jest korzystniejsze. Uzależnione jest to od skali danego podmiotu oraz ewentualnego zapotrzebowania na finansowanie dłużne.
To, co z pewnością jest dużym atutem gwarancji ubezpieczeniowej (dla zobowiązanego, firmy która musi wnieść zabezpieczenie) to:
- bardziej restrykcyjna treść gwarancji, jasno określone wymogi formalne,
- procedura regresowa – standardowo polubowna, prowadząca do ratalnej spłaty,
- brak zaliczania w ciężar zobowiązań kredytowych (choć bywają banki, które oczekują wykazu wszystkich gwarancji bankowych czy gwarancji ubezpieczeniowych).
Dowiedz się, czym są gwarancje ubezpieczeniowe.
Jakub Mucha – CEO / Broker
